Izibongo zeNkosi uSenzangakhona

Izibongo zeNkosi uSenzangakhona

Umjokwana kaNdaba, usala kutshelwa
Usal’ ukunyenyezelwa.
UMenzi kaNdaba
Ibhid’ elinamathetha nangezinyembezi,
LinjengelikaPhiko waseBulawini.
Inyath’ ehamb’ isengam’ amazibuko
InjengoMzingeli kuMamfekane.
Ozithebe zihle, uMjokwane,
Ozithebe zihle zidlel’ amancasakazi
Odl’ umfazi, umkaSukuzwayo
Wamudl’ naye uSukuzwayo nendodana.
Wamudl’ naye uMahamule kaMlomo.
Wamudl’ uNohlambase , ingqongqokazane,
Esatheth’ izindaba zaseSinyameni.
Wamudl’ uMabhebhetha kwaNonkokhela.
Wadl’ uMsikazi kaNdimoshe,
Ingabe ubeyokwenzani kwaMasamlilo,
Lapha kuphela imihlambi yabantu
Neyezinyamazane.
Odl’ uNomnyamani eMzansini,
UMashwabada kaMaqanda noNsele
Oshwabadel’ izindlubu zakomfowabo,
Washwabadel’ izindlubu zikaMudli namakhasi.
Udle izimfe zambili kwaSondambana,
Ikhambi kodwa laphuma lilinye.
Oye ngomnyama koMazolo
Wabuya ngonyezi.
Obeye bemsola,
Uyabuya bemzek’ izibongo.
Obesiyaka singamanzi endlela.
Okhulume kwakuhle, kwazi kwathi lwanye
Waba ngumnyama usiza nemvula.
Ibhicongo elimzimba buthaka,
Obemzimba muhle nangendlal’ enkulu.
Obebuso bungenandawo yokusolwa;
Obemehlo engenandawo yokusolwa;
Obemlomo ongenandawo yokusolwa;
Obezandla zingenandawo yokusolwa;
Obenyawo zingenandawo yokusolwa;
Obezitho zingenandawo yokusolwa;
Obesiphundu singanandawo yokusolwa.
UQangabhodiya wawoMkabayi
Uqabi kwezinamameva entendemuzi
UNombanga kubuya wawoPhala.
Ilang’ eliphume linsizwa,
Lithe liphezulu lansasa,
Lifuna ukothiwa mizimbazimba.
Umlunguzi wezingoje
Izingoje zilunguzelane;
Owalunguz’ ingoje yomfowabo
Owalunguz’ ingoje kaZivalele
Unyaluthi omnyama kaHlayukana,
Bamkhothe bengakayi enyangeni abakwaZulu.
Umthombo wamanzi wakwaNobamba,
Engiphuze kuwo ngaze ngagangaleka,
Ngaphos’ ukudliwa nazimamba
Ebezilal’ ehlozini nasephungweni,
Uthi lwembundu lwakwaNomgabi
Obeluhlal’ uPhungashe kwabakwaButhelezi,
Lwahlal’ uMacingwan waseNgonyameni,
Lwahlal’ uDladlama wakwaMajola.
Umbebe kaMama, beba simuke,
Abanye basemhlane babelethwe;
Ababelethwe ngabawoMbuzo, ngabawoNsele,
NgabawoSichusa kaDungankomo.
Obengayi bandla, obengayi maduneni,
UbenjengoVimba wakumaNgwekazi.
Igawu bayaliluma, bayaliphimisa,
Bakhumbul’ amagaw’ abebesi.
Inteth’ egolwe nganti zamkhonto kwaMalandela,
Yath’ ukusuka yajubalala.
Ungezwa bethi valela njalo Solunjalose,
Kanti abasho kuwe,
Babhul’ unyoko, uMbulazikazi,
Yen’ ovalel’ ingonyam’ endlini.
UNgelengele kalingani nantaba,
Ubelingana nentaba yakoSikume.
Uthe wakulala wangangemifula;
Uthe wakuvuka wangangezintaba;
Uthe usubuy’ amaxhegw’ enyanya.
Umqingo wanga litshe laseSihlalo;
Umqingo wanga litshe obeyalezwa,
Eyalezwa ngabaloli bezinhlendla;
Thina bamaklwa singekhethe litshe,
Ngoba sithi singafumana nechoba silole.
UMenzi kabongwa ngabalandakazi
Ubebongwa zinjenje zaseMqekwini.
Singqila nganhlokokuzond’ intamo,
Nyakawumbe kuzozond’ isibili.
Izembe lenkuba lakoSigqili;
Abanye bayatheza Menzi kaNdaba,
Abanye bahlezi Menzi kaNdaba,
Abahleziyo ngabathetha amacala.
Ongisuse phansi ngaya phezulu,
Ngabuya nencombo,
Ngabhula ngapheka.
Ndaba bayosala beshumayezana
Nabasezitheni, nabasekhaya.
Igod’ elimnyama lakwaNobamba,
Lohambe liwahil’ amaqakalana.
Imamba ledl’ umuntu bathi iloyelwe,
Kanti bazi ngeyakub’ eloyelwayo.
Inakaz’ emnyama yakithi kwaNobamba,
Ehamb’ ibang’ amacala.
Usisanhloko kanti abanye bas’ izinyawo.
Oqamise idukumbane elikuNcinci.
Obemnyama iziphunga zozibili,
Unjengehlab’ elikuSidubela.
Owaphoth’ intamb’ ende,
UmntakaJama,
Wayiphotha yafik’ ezulwini,
Lapho nezithutha zakoMageba
Zingayikufikelela;
Ziyawuthi ziyakhwela,
Zaphuk’ amazwanyana.
Umphiwa nganxanye,
Kanti kakuphiwa,
Kuyabuyiselwana.
Umkhombe ongononde wawoNonkombo,
Othe ukukha wagogoda,
Weza nenqumbulo,
Weza nenqumbu!
Yibinda Nkosi…!